Jeukende poten? Een gids om pootlikken bij je hond aan te pakken

Jeukende poten? Een gids om pootlikken bij je hond aan te pakken

Pootlikken is een veelvoorkomend gedrag bij honden. Hoewel het soms onschuldig is, kan overmatig likken een teken zijn van een onderliggend probleem. In deze blog bespreken we de mogelijke oorzaken, herkenbare symptomen en manieren om je hond hierbij te helpen.

Waarom likt een hond aan zijn poten?

Er kunnen verschillende redenen zijn waarom honden aan hun poten likken:

Fysieke oorzaken:

• Allergieën: Allergieën voor voeding, omgevingsallergieën zoals grassen en pollen, maar ook contact met chemische stoffen kunnen jeuk en irritatie veroorzaken. Dit leidt vaak tot overmatig likgedrag.
• Pijn of ongemak: Soms kan pijn aan de poten – een grasaar, een nagelprobleem of osteoartrose – ervoor zorgen dat de hond likt om de pijn te verzachten.
• Infecties: Vlooien, mijten en schimmels kunnen pootlikken veroorzaken door de jeuk en irritatie die ze teweegbrengen. Dit likgedrag kan vervolgens leiden tot secundaire bacteriële infecties, die door de herhaalde irritatie van de huid ontstaan.
• Droge of gevoelige huid: Droge huid door weeromstandigheden of huidgevoeligheid kan je hond prikkelen om meer aan zijn poten te likken.

Psychologische oorzaken:

• Verveling: Honden die niet genoeg fysieke activiteit of mentale stimulatie krijgen, kunnen uit verveling beginnen likken.
• Stress of angst: Situaties zoals verlatingsangst, veranderingen in de omgeving of een nieuwe huisgenoot kunnen stress veroorzaken, wat leidt tot compulsief likken.
• Obsessief-compulsief gedrag: Sommige honden ontwikkelen dwangmatig gedrag, waarbij likken een manier is om met stress om te gaan.

Dit likgedrag wijst vaak op een onderliggend probleem dat aandacht vraagt om verdere complicaties te voorkomen.

Figuur 1: Overmatig of langdurig likgedrag duidt vaak op een onderliggend probleem dat de nodige aandacht vraagt.

Symptomen en gevolgen van overmatig pootlikken

Hoe weet je of het likken problematisch wordt? Let op de volgende signalen:

• Roodheid of zwelling: De huid tussen de tenen en rondom de poten kan rood en geïrriteerd raken.
• Haarverlies en kale plekken: Door aanhoudend likken kan het haar op en rond de poten dunner worden of zelfs verdwijnen.
• Korsten of wondjes: Overmatig likken kan kleine wondjes veroorzaken die tot infecties kunnen leiden.

Als het likgedrag zonder behandeling aanhoudt, kan het leiden tot ernstigere problemen zoals huidontstekingen en infecties. Een voorbeeld hiervan is een likgranuloom, een hardnekkige, niet-genezende wonde die ontstaat door overmatig likken. Het proces verloopt vaak als volgt:

1. Initiële trigger: Het begint meestal met een prikkel, zoals jeuk, pijn of stress, die de hond aanzet om aan een specifiek gebied te likken (zie boven).
2. Endorfine-afgifte: Het likken stimuleert de afgifte van endorfines, natuurlijke pijnstillers en ‘feel-good’ hormonen, wat de hond tijdelijk comfort biedt.
3. Gewoontevorming: Door deze positieve feedback kan het likken een gewoonte worden, zelfs als de oorspronkelijke oorzaak is verdwenen.
4. Huidbeschadiging: Door voortdurend likken raakt de huid beschadigd, wat leidt tot ontsteking, verdikking en soms open wonden.
5. Secundaire infecties: De beschadigde huid wordt vatbaarder voor bacteriële en schimmelinfecties, wat de jeuk en pijn verergert en een vicieuze cirkel creëert.

Een tijdige aanpak en behandeling zijn essentieel om deze cyclus te doorbreken en verdere complicaties te voorkomen.

Figuur 2: Een likgranuloom is een hardnekkige, niet-genezende wond die ontstaat door aanhoudend likken, wat kan leiden tot verdere ontsteking en infectie zonder passende behandeling.

Wanneer is het tijd om naar de dierenarts te gaan?

In de volgende gevallen is het verstandig om contact op te nemen met je dierenarts:

• Als het likken langer dan enkele dagen aanhoudt of verergert.
• Als er sprake is van roodheid, zwelling of wondjes aan de poten.
• Als je hond andere symptomen vertoont, zoals lusteloosheid of verlies van eetlust.

Een vroege diagnose helpt verdere problemen voorkomen en biedt je hond de nodige verlichting.

Hoe kan een dierenarts de oorzaak vaststellen?

Als je hond aanhoudend aan zijn poten likt, kan een dierenarts helpen om de oorzaak te achterhalen. Een dierenarts kan:

1. Onderzoek doen naar parasieten en infecties: Door microscopisch onderzoek van de huid en haren op parasieten te controleren.
2. Allergietesten uitvoeren: Om te zien of de hond gevoelig is voor bepaalde allergenen, zoals pollen, stof of specifieke voedingsmiddelen.
3. Omgevings- en voedingsanalyse: Soms kunnen veranderingen in dieet of leefomgeving verlichting bieden bij pootlikken veroorzaakt door allergieën.

Door de oorzaak vast te stellen, kan de dierenarts een passend behandelplan opstellen.

Behandelingsopties bij de dierenarts

Afhankelijk van de oorzaak kan de dierenarts verschillende behandelingen inzetten om de symptomen te verlichten en het onderliggende probleem aan te pakken:

1. Antiparasitaire middelen: Als parasieten, zoals vlooien of mijten, de oorzaak zijn van de jeuk, krijgt je hond een vlooien- of mijtenbehandeling. Regelmatige parasietenbestrijding is essentieel om herinfecties te voorkomen, zeker bij honden die veel buiten komen.
2. Antibiotica of antischimmelmedicatie: Bij een bacteriële of schimmelinfectie kan de dierenarts antibiotica of antischimmelmedicatie voorschrijven, vaak gecombineerd met een medicinale shampoo of mousse om de huid te reinigen en te kalmeren.
3. Aanpassing van het dieet: Bij vermoedens van een voedingsallergie kan de dierenarts ook meteen een specieel dieet voorstellen. Hierbij krijgt je hond hypoallergene voeding die vrij is van veelvoorkomende allergenen zoals kip of rundsvlees.
4. Medicatie tegen ontstekingen en/of allergieën: De dierenarts kan medicijnen voorschrijven of een injectie toedienen, om de jeuk tijdelijk of langduriger te verlichten.

Wat kun je zelf doen om poten likken te verminderen?

Naast de behandeling bij de dierenarts kun je zelf veel doen om de huid van je hond te ondersteunen en verdere jeuk en irritaties te voorkomen:

• Reinig de poten regelmatig: Spoel de poten af met lauw water om vuil, stof en allergenen te verwijderen, vooral na een wandeling.
• Hydratatie van de huid: Hydraterende zalven voor honden kunnen helpen om de huid van de zoolkussentjes zacht en soepel te houden, wat het risico op uitdroging en jeuk vermindert.
• Gebruik natuurlijke kalmerende middelen: Kies voor natuurlijke kalmerende middelen die de huid ondersteunen en irritatie helpen verminderen. Vermijd chemische geurstoffen en kunstmatige toevoegingen die de huid verder kunnen irriteren.

Figuur 3: Natuurlijke ondersteuning voor pootlikken: kalmerende producten kunnen helpen om jeuk en irritatie bij honden te verminderen en de huid gezond te houden.

• Voedingssupplementen: Omega-3 vetzuren staan bekend om hun ontstekingsremmende werking en kunnen helpen bij het verminderen van irritatie en ontsteking die pootlikken vaak veroorzaken. Ze ondersteunen de huidgezondheid en dragen bij aan een sterke, soepele huidbarrière, waardoor de kans op herhaalde pootproblemen afneemt. Probiotica kunnen ook effectief zijn in het verminderen van jeuk en allergieën bij honden. Door de darmflora en het immuunsysteem te versterken, helpen probiotica het lichaam om ontstekingsreacties beter te reguleren en de huidbarrière te ondersteunen. Dit kan bijdragen aan minder gevoeligheid voor allergenen en een betere weerstand tegen secundaire infecties, zoals die veroorzaakt door overmatig likken. Beide supplementen zijn veilig voor langdurig gebruik en kunnen verlichting bieden bij chronische pootklachten. Bespreek het gebruik van supplementen altijd met je dierenarts voor de juiste dosering en aanpak.

Hoe pootlikken bij je hond voorkomen?

Hier zijn enkele tips om overmatig pootlikken te voorkomen:

• Een comfortabele omgeving: Vermijd blootstelling aan allergenen waar mogelijk. Denk aan regelmatige reiniging van de ligplek van je hond en het vermijden van grasvelden of andere plekken waar allergenen aanwezig zijn.
• Houd krabben en likken in de gaten: Overmatig krabben of likken kan de huid verder beschadigen. Probeer je hond af te leiden als hij krabt of overweeg beschermende maatregelen, zoals het aantrekken van een t-shirt of een kraag, om het herstel van de huid te bevorderen.

• Regelmatige pootverzorging: Inspecteer de poten na wandelingen en spoel ze af om allergenen te verwijderen. Regelmatige nagelverzorging kan ook helpen om ongemakken zoals een ingegroeide nagel te vermijden.

• Hypoallergene producten: Gebruik milde, hypoallergene shampoos en verzorgingsproducten die de huid niet irriteren.
• Voldoende stimulatie en beweging: Zorg ervoor dat je hond dagelijks voldoende beweging en mentale stimulatie krijgt om verveling en stress te voorkomen.

Figuur 4: Zorg steeds voor voldoende mentale stimulatie en fysieke activiteit.

Houd in gedachten dat ondersteunende behandelingen vaak slechts tijdelijk de symptomen verlichten. Deze middelen kunnen een waardevolle aanvulling zijn op de behandeling, vooral als je hond last heeft van chronische klachten. Het is echter belangrijk om te beseffen dat deze middelen niet de onderliggende oorzaak aanpakken. Om het probleem echt op te lossen, is het essentieel om samen met je dierenarts de precieze oorzaak van het likgedrag vast te stellen en gericht te behandelen. Zodra de oorzaak is behandeld, kunnen natuurlijke producten ook helpen bij herstel en het behoud van een gezonde huid door het verzachten van de huid en het verminderen van roodheid en irritatie. Zo zorg je niet alleen voor directe verlichting, maar ook voor een duurzame oplossing die voorkomt dat je hond opnieuw last krijgt van irritatie en jeuk.

Conclusie

Pootlikken kan verschillende oorzaken hebben en vraagt om aandacht wanneer het aanhoudt of verergert. Door goed op symptomen te letten en op tijd hulp van de dierenarts te zoeken, kun je zowel de jeuk verminderen als de onderliggende oorzaak aanpakken. Met de juiste zorg en aandacht geef je je hond de kans op gezonde poten en een comfortabel leven.